کد مطلب:33663 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:109

«تلقین عجز» به معنای تلقین یك صفت اخلاقی مذموم نیست. تلقین عجز یعنی شناسانیدن خود انسان به خودش. این تلقین، تجاوز از حد را در آدمی از میان برمی دارد. انسان هنگامی كه اسیر محبت شود، نوعی مقهوریت مطلوب و شیرین نصیبش خواهد شد. و این مقهوریت، شخصیت پنداری و كاذب آدمی را در هم می شكند.

عشق قهار است و من مقهور عشق
چون شكر شیرین شدم از شور عشق (...)

[صفحه 236]

عاشقان در سیل تند افتاده اند
بر قضای عشق دل بنهاده اند

(مثنوی، دفتر ششم، ابیات 902 و 910)

انسان هنگامی كه در سیل می افتد از خود هیچ اختیاری ندارد. این نوعی جبر و سلب اختیار است. اما جبر شیرینی است و نه فقط شیرین كه آموزگار است. چرا كه عجز انسان را به او باز می نمایاند. انسان موجودی است كه در برابر محبت عاجز است. هنگامی كه دست و پای آدمی به ریسمان محبت بسته شود، بسیاری از سركشی های پیشین وی فرو خواهد ریخت. و او به خود شناسی راستین نزدیكتر خواهد شد. به همین دلیل است كه عارفان ما در عشق نوعی آموزگاری دیده اند.

صفحه 236.